Restauratie schilderijen

1. Reinigen  2. gaten op vullen   3. eindresultaat

 

Conserveren en restauratie van schilderijen is ons vak. In de ruim 60 jaar dat wij dit werk doen hebben wij voor diverse musea en particulieren in binnen - en buitenland hun kunstwerken schoongemaakt en gerestaureerd. ook Uw schilderijen kunnen daar toe behoren, we komen kostenloos bij U aan huis (mits in de regio Noord-Holland, Utrecht of Flevoland) om U advies te geven of Uw schilderij restauratie behoeft. Al onze restauraties zijn voorzien van een restauratie-rapport en een uittreksel uit diverse Lexicons. U kunt ons altijd bellen voor een afspraak. Telefoon: 035 68 55 700 of 06 41 82 35 37.

 


Onderhoud & Restauratie

Hoe wordt de restauratie van een schilderij aangepakt.

Iedere restauratie begint met kijken; met het blote oog, het vergrootglas of de microscoop. Vervolgens wordt een diagnose gesteld. Wat zijn de beschadigingen aan het schilderij en waar zitten zwakke plekken. Dit wordt gedaan met behulp van infrarood foto's of u.v.  licht.

Daarna worden de oude restauraties bekeken, die zijn vaak zichtbaar geworden. Om te doubleren (nieuw doek achter een origineel doek plakken)  moet was, hars en warmte gebruikt worden. Daarvoor dient men te weten of het doek of de verf hiervoor gevoelig is. Voordat met het het schoonmaken wordt begonnen, test de restaurator, met een in een oplosmiddel gedrenkt wattenstokje, of bepaalde kleuren kwetsbaarder zijn dan andere kleuren.

Met deze test wordt ook bepaald welk oplosmiddel het beste functioneert om de oude lak eraf te halen. Deze oplosmiddelen zijn speciaal gemaakt om te restaureren. Van te voren zijn deze middelen in laboratoria beproefd om de effecten vast te stellen die ze op verf, lak en vuil kunnen hebben.

Als bepaald is met welk oplosmiddel het beste resultaat verkregen wordt, kan men aanvangen met de restauratie of reparatie. Een restauratie kan worden verdeeld in een aantal processen: de restauratie van het materiaal waarop geschilderd is (met of zonder doubleren); van de verf (bijvoorbeeld als deze barsten vertoont); het verwijderen van de oude laklaag; het retoucheren op plaatsen waar de verf is verdwenen en tenslotte het aanbrengen van de nieuwe lak.
Voor het retoucheren wordt er de laatste jaren steeds meer een zogenaamde reversible gebruikt, dat wil zeggen een verf die altijd vervangen kan worden, zodat over honderd jaar een restaurator deze retouche kan verwijderen zonder dat de verf schade ondervindt. Deze hele operatie moet met respect uitgevoerd worden.
Respect voor de schilder en zijn werk.

Schilderijen half schoongemaakt

Of het schilderij nu goed of niet goed geschilderd is, of het mooi is of lelijk, een schilderij is uniek en dient ook altijd een unieke behandeling te krijgen.
Respect voor de tijd; na een paar jaar krijgt een schilderij patina, een veroudering van het materiaal. Dit is een natuurlijke reactie en dat moet ook zo blijven.
Als dit alles gedaan is en de restauratie is voltooid, wordt er een rapport gemaakt, waarin beschreven wordt hoe de restauratie verlopen is. Eventueel worden foto's toegevoegd van de situatie voor, tijdens en na de restauratie. Dit is een belangrijk rapport. Het is een hulpmiddel voor restaurateurs als het schilderij later nog eens schoongemaakt of gerestaureerd moet worden.

Wat mag men zelf met een schilderij doen.

  • Kijk na of de lijst goed vast zit achter het schilderij.
  • Probeer of de ogen goed in de lijst zitten en het koord niet versleten is.
  • Controleer of de muurhaak goed bevestigd is.
  • Maak het schilderij een paar keer per jaar stofvrij met een plumeau. Dit mag echter alleen als de verf niet te erg gebarsten is.

Deze eenvoudige handelingen zorgen dat uw schilderijen langer meegaan en beschermd zijn tegen vallen. (50% van de beschadigingen aan schilderijen worden veroorzaakd door vallen).
Wat kan men beter niet doen met een schilderij.

  • Een schilderij boven de verwarming hangen of op een plaats waar de hele dag de zon op schijnt.
  • Glas aan de voorkant bevestigen of karton aan de achterkant.
  • Een schilderij moet ademen.
  • Dit soort bescherming is alleen nodig bij aquarellen, pastels of tekeningen.
  • Zelf een vernis aanbrengen op uw schilderij. U kunt vernis kopen dat aangepast is aan de materialen waarvan uw schilderij gemaakt is en het laten aanbrengen door een kunstschilder of restaurateur. Koop een vernis in een winkel die gespecialiseerd is in kunstschildersmaterialen.

Wat mag men nooit doen met een schilderij.

  • Als het doek drook lijkt, denken veel mensen dat zij dit kunnen verhelpen met lijnolie, was of lijm. Niets is minder waar. Gaat U dit doen dan wordt de achterkant van het schilderij luchtdicht gemaakt en krijgt de voorkant (de verf dus) een reactie hierop. Ook wordt de lijm gekocht in een handelszaak en kan deze lijm water als bestanddeel hebben. Dit kan zeer gevaarlijk zijn voor een doek dat op water reageert.
  • Een schilderij vervoeren als de verf gebarsten is en van het doek los is gekomen. Het is beter om een specialist te bellen die de verf vastzet met een speciale restauratielijm. Het doek kan dan beter met papier beschermd worden. Door het afvallen van verf wordt het schilderij ernstig beschadigd.
  • Zelf proberen het schilderij schoon te maken met huismiddeltjes. Om maar een paar voorbeelden te noemen: Het gebruik van aardappel of ui. Deze zitten vol water en kunnen de verf losweken van het doek. Het gebruik van schuurmiddelen of zeep, beide producten zijn gemaakt op basis van zuren. Een druppel kan de kleur van de verf direct doen verdwijnen en deze chemische reactie is nooit meer te corrigeren.
  • Zelf proberen het schilderij schoon te maken met alcohol. Welliswaar gebruikt de restaurateur dit middel ook, maar een leek ziet meestal het verschil niet tussen de laklaag, nicotinelaag of een donkere kleur verf die op de watten blijft zitten. Bij het werken met alcohol laten deze allemaal dezelfde kleur op de watten zien.

Nawoord

Uw schilderij is uniek, heeft in ieder geval waarde en of dit nu sentimentele waarde of financiële waarde is, het maakt deel uit van het kunstbezit en is een stukje culturele geschiedenis. Als een schilderij goed is geconserveerd, is het schoonmaken door een specialist snel en gemakkelijk te doen, en kost het dus niet teveel geld. Als de eigenaar, die geen restaurateur is, het zelf wil doen en het gaat mis, kost het een vermogen om alles weer in de oude staat terug te brengen. Soms is het zelfs helemaal onmogelijk geworden. Restaureren is geen hobby, het is een wetenschap. Om het goed te leren is een vierjarige studie vereist aan een acedemie, of een jarenlange samenwerking met een ervaren restaurateur.